Postanowiłam nie być Zosią - Samosią, co to wszystko sama wie. Czy to o dzieciach, czy to o szkole, czy to o depresji. Wokół mnie są przecież fachowcy – i to im lepiej oddać głos.
Dlatego dziś zapraszam na nieco inny artykuł o depresji. Będzie to ciąg dalszy rozmyślań i wskazówek, ale tym razem ja zadawałam pytania a odpowiadała na nie jedna z najbardziej podziwianych przez mnie osób w pracy – psycholog szkolna, pani Michalina Wałek.
Spytałam ją, czy może przesadzamy z tą depresją, może to rzeczywiście moda... Ale, jak zaraz przeczytacie, okaże się, że jednak nie moda. Że jednak nie przesadzamy.
Spytałam też o ważne rady, wskazówki - co możemy zrobić, żeby depresji zapobiec; i co możemy zrobić, kiedy już jest, jak nasze dziecko wyleczyć.
Zapraszam na rozmowę!
Witaj, Michalino. Spisałam ostatnio trochę moich rozmyślań o depresji dzieci i młodzieży (TU – LINK) Powiedz, proszę, jaki jest stan psychiczny, emocjonalny dzieci i młodzieży ostatnimi czasy? Jest źle, czy przesadzamy?
Witajcie. Z moich doświadczeń i obserwacji mogę stwierdzić, że faktycznie funkcjonowanie emocjonalne młodzieży uległo pogorszeniu. Mam wrażenie, że dzisiejsza młodzież jest istotnie słabsza psychicznie, ale też bardziej samotna.
Przeprowadzono badanie odnośnie kondycji psychicznej dzieci i młodzieży po 2 latach po pandemii. Wyniki wskazują, że najwięcej trudności w funkcjonowaniu dzieci i młodzieży w ciągu ostatnich dwóch lat szkolnych było zgłaszanych w grupie młodzieży w wieku 13-16 lat. 78% specjalistów odnotowało większą ilość zgłoszeń dzieci i młodzieży z prośbą o pomoc i interwencję.
Jakie problemy pojawiały się najczęściej?
Najczęściej u dzieci były to: depresja, uzależnienie od technologii a także zaburzenia lękowe. Należy jednak pamiętać, że każde dziecko jest inne i reaguje na stres i trudności w różny sposób. Ważne jest, aby rodzice, nauczyciele, opiekunowie byli świadomi i otwarci na potrzeby oraz emocje dzieci i młodzieży a także byli gotowi zapewnić im odpowiednie wsparcie i zasoby, aby pomóc im w radzeniu sobie z trudnościami psychicznymi i emocjonalnymi.
Moje dziecko nie przyjdzie do mnie, nie powie: “matko, obawiam się, iż mogę mieć depresję, sądzę, że na to wskazują moje liczne objawy”. Zwłaszcza takie młodsze. Jak rozpoznać depresję u swojego dziecka? Na co zwracać uwagę?
Rozpoznanie depresji u dziecka może być trudne, ponieważ dzieci mogą mieć trudności z wyrażeniem i nazywaniem swoich emocji i uczuć. Niemniej jednak, są pewne objawy i zachowania, na które warto zwrócić uwagę:
- Zmiana nastroju i zachowania: jeśli dziecko stało się nagle smutne, rozdrażnione lub nadmiernie drażliwe, agresywne może to być objawem depresji. Mogą również pojawić się uczucia beznadziei lub bezradności.
- Zmiana apetytu i snu: depresja może wpłynąć na apetyt dziecka, co może prowadzić do nagłej utraty wagi lub zwiększenia apetytu i przyrostu masy ciała. Dzieci z depresją mogą również mieć problemy z zasypianiem lub z utrzymaniem snu.
- Trudności w szkole: dzieci z depresją mogą mieć trudności w szkole, a ich wyniki mogą się pogorszyć. Mogą tracić zainteresowanie szkolą i wykazywać brak motywacji do nauki.
- Izolacja społeczna: dzieci z depresją mogą unikać towarzystwa rówieśników i izolować się od innych. Mogą tracić zainteresowanie ulubionymi aktywnościami lub hobby.
- Pogorszenie samopoczucia fizycznego: dzieci z depresją mogą skarżyć się na bóle głowy, brzucha lub innych dolegliwości fizycznych, które nie mają wyraźnej przyczyny.
Jeśli zauważysz u swojego dziecka jedno lub kilka z tych zachowań, warto skonsultować się ze specjalistą. Wczesne rozpoznanie i leczenie depresji u dzieci może pomóc w poprawie ich samopoczucia i funkcjonowania.
Co robić, jak już dziecko zachoruje? Co może zrobić rodzic a co nauczyciel?
Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko może cierpieć na depresję, ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się ze specjalistą.
Oto kilka kroków, które można podjąć, aby pomóc dziecku:
- Znajdź specjalistę: najlepiej, aby dziecko zostało skonsultowane przez psychiatrę lub psychologa dziecięcego. Mogą oni pomóc zdiagnozować depresję i opracować plan leczenia.
- Zapewnij wsparcie emocjonalne: dziecko potrzebuje wsparcia i zrozumienia. Ważne jest, aby wyrażać swoją miłość i wsparcie emocjonalne w trudnych chwilach. Można pomóc dziecku rozmawiając o jego uczuciach i myślach, a także pomóc mu znaleźć sposoby radzenia sobie z tymi trudnościami.
- Wspieraj zdrowy styl życia: ważne jest, aby dziecko miało zdrowy styl życia, który może pomóc w łagodzeniu objawów depresji. Należy zachęcać dziecko do regularnej aktywności fizycznej, zdrowej diety, dobrych nawyków snu i unikania używek.
- Leczenie farmakologiczne: w niektórych przypadkach depresja u dzieci wymaga leczenia farmakologicznego. Leki przeciwdepresyjne mogą pomóc zmniejszyć objawy depresji i poprawić nastrój dziecka. Warto jednak pamiętać, że decyzja o leczeniu farmakologicznym powinna być podejmowana we współpracy z lekarzem.
Najważniejsze jest, aby podejść do sytuacji z empatią i cierpliwością oraz zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby pomóc dziecku w leczeniu depresji.
Jak mogę zapobiegać depresji u dzieci? Nie na wszystko mam wpływ, wiadomo, ale jest coś, co mogę robić już teraz, dziś, od razu?
Depresja u dzieci może być złożonym problemem, ale istnieją kroki, które rodzice mogą podjąć, aby pomóc w zapobieganiu jej wystąpienia. Oto kilka sugestii:
- Twórz pozytywną atmosferę w domu – ważne jest, aby w domu panowała przyjazna, kochająca i akceptująca atmosfera. Dzieci, które czują się akceptowane i kochane, są mniej narażone na depresję.
- Promuj aktywność fizyczną – regularna aktywność fizyczna może pomóc wzmocnić zarówno ciało, jak i umysł dziecka. Możesz zachęcać swoje dziecko do uprawiania sportu, zabaw zespołowych na świeżym powietrzu lub nawet prostej aktywności fizycznej, takiej jak zabawy na podwórku.
- Zadbaj o zdrową dietę – odpowiednie odżywianie ma ogromny wpływ na stan zdrowia psychicznego. Zapewnij swojemu dziecku zdrowe, zbilansowane posiłki, bogate w owoce, warzywa i białko.
- Zachęcaj do nawiązywania kontaktów społecznych – relacje społeczne są kluczowe dla dobrego stanu zdrowia psychicznego. Zachęcaj swoje dziecko do nawiązywania kontaktów z rówieśnikami i angażowania się w różnego rodzaju aktywności społeczne.
Bycie rodzicem nie jest łatwą rolą, wręcz sądzę, że to bardzo ciężka praca. Nie ma rodziców idealnych, jesteśmy tylko ludźmi.
Jeszcze jedna interesująca kwestia. Wielu ludzi tak właśnie uważa, że ta choroba to MODA. Czy depresja może być modą?
Nie, depresja nie może być modą. Depresja to choroba psychiczna, która powoduje poważne problemy z funkcjonowaniem emocjonalnym, poznawczym i fizycznym. Osoby cierpiące na depresję doświadczają głębokiego smutku, beznadziejności, braku zainteresowania życiem, zmniejszonej energii i trudności w wykonywaniu codziennych czynności. To nie jest coś, co można lub należy traktować jako modę.
Dyskusje na temat depresji i zaburzeń psychicznych, mogą przyczynić się do zwiększenia świadomości na temat tych problemów i pomóc w redukcji stygmatyzacji. Jednakże, to nie oznacza, że depresja stała się modą, ani też nie powinno to być traktowane jako coś, co jest trendy lub modne. Depresja jest poważną chorobą, która wymaga wsparcia, leczenia i profesjonalnej opieki.
Zdarza się jednak, że ludzie często nadużywają tego słowa, chcąc wskazać na swoje gorsze samopoczucie lub brak chęci do działania. Chwilowo obniżony nastrój, gorsze dni każdy z nas miewa, ale nie można w takich sytuacjach mówić, że ma się depresję. Zbyt łatwo i pochopnie się „diagnozujemy”, przez co zdarza się, że osoby rzeczywiście chore i cierpiące nie są traktowane poważnie.
Wielu z nas dużą winę za występowanie choroby przypisuje komputerom i smartfonom. Jaka jest właściwie rola bycia online, jaki ma wpływ na młodzież? Czy wystarczy im wszystko odłączyć?
Bycie online stało się bardzo ważne w dzisiejszych czasach i może mieć znaczny wpływ na młodzież. Istnieje wiele pozytywnych aspektów korzystania z internetu, takich jak łatwiejszy dostęp do wiedzy, szybsza komunikacja z innymi ludźmi, możliwość pracy zdalnej, czy też dostęp do rozrywki.
Jednak należy również pamiętać o negatywnych skutkach, które też mogą mieć silny wpływ na młodzież. Nadmierna ekspozycja na treści internetowe, w tym na media społecznościowe, może prowadzić do uzależnienia od internetu, izolacji społecznej, a także wpływać na zdrowie psychiczne i fizyczne. Często zderzenie się z rzeczywistością prowadzi do powstania dysonansu, pomiędzy tym co jest a tym co przedstawia świat internetu.
Dlatego też nie wystarczy po prostu odłączyć się od internetu, ale ważne jest, aby młodzież miała odpowiednie umiejętności w zakresie korzystania z sieci, takie jak umiejętność oceny wiarygodności źródeł, ochrony prywatności i bezpieczeństwa online, jak również umiejętność równoważenia czasu spędzonego w internecie z czasem spędzanym w inny sposób.
Mam podobne zdanie. Też uważam, że trzeba uczyć, jak się w poruszać w świecie technologii, a nie tylko zakazywać. Jeszcze ostatnie pytanie: jakie dałabyś rady odnośnie zdrowego stylu życia, takiego zdrowego pod względem psychicznym?
Oto kilka porad dotyczących zdrowego stylu życia pod względem psychicznym:
- Zadbaj o swoje potrzeby emocjonalne: ważne jest, abyś był świadomy swoich emocji i potrzeb, oraz abyś regularnie je spełniał. Możesz to robić poprzez medytację, pisanie dziennika lub rozmowę z zaufaną osobą.
- Dbaj o swoje relacje: utrzymywanie zdrowych relacji z rodziną, przyjaciółmi i partnerem jest ważne dla dobrego samopoczucia. Nawiązywanie nowych kontaktów i poszerzanie kręgu znajomych również może mieć pozytywny wpływ na Twoje życie, zależy, czy jesteś ekstrawertykiem czy introwertykiem i może wolisz wąski krąg znajomych.
- Stawiaj sobie cele i realizuj je: posiadanie celów, które chcesz osiągnąć, może pomóc Ci poczuć się lepiej i dać poczucie sensu w życiu. Ważne jest jednak, aby cele były realistyczne i wykonalne.
- Zadbaj o swoje ciało: regularna aktywność fizyczna i zdrowe odżywianie może pomóc Ci w utrzymaniu dobrego samopoczucia psychicznego. Ważne jest, aby zwracać uwagę na swoje ciało i słuchać jego potrzeb.
- Wykonuj zajęcia, które sprawiają Ci przyjemność, takie jak czytanie, rysowanie, malowanie lub uprawianie sportów, mogą pomóc Ci zrelaksować się i zredukować stres.
I chyba najważniejsze, sądząc po obserwacji ludzi wokół mnie:
- przestań porównywać się do innych: każdy ma swoją drogę życiową i swoje problemy. Skupienie się na swoich osiągnięciach i postępach może pomóc Ci poczuć się lepiej.
Dziękuję ci bardzo, Michalino. Życzę Tobie mnóstwo siły do pracy i żebyś też pamiętała o swoim odpoczynku!
Ps. Jeżeli chcesz się dowiedzieć więcej, jeżeli coś zwróciło twoją uwagę, jeżeli któreś słowa z rozmowy z panią Michaliną sprawiły, że ścisnęło ci się serce i zaczynasz się zastanawiać, czy twoje dziecko nie ma problemów, umów się na wizytę. Spytaj o polecanego psychologa. Poszukaj. Lepiej się upewnić, że wszystko jest w porządku, niż machnąć ręką. Nikt z nas, rodziców, nie jest ekspertem od wszystkiego, jeśli chodzi o nasze dzieci i warto szukać wsparcia i pomocy!